مصوبه شوراي اقتصاد در خصوص اخذ مجوز طرح « حمل و نقل درون شهري عمومي و پاك »
مصوب 1401,10,22
با اصلاحات و الحاقات بعدي
*)از آنجا كه اين مقرره موجد حق و تكليف براي عموم نبوده و با توجه به اينكه تأخير در اجراي مقرره توسط دستگاه اجرايي خلاف مصلحت عمومي است و دليلي بر آن وجود ندارد و آيين نامه داخلي دولت نيز كاشف اين معناست، لذا تاريخ اجرا همان تاريخ ابلاغ است.
شوراي اقتصاد در جلسه مورخ ۱3 /۱0 /۱۴۰۱ درخواست مشترك وزارت كشور و وزارت نفت ( نامه شماره ۲۱۱۹۷۴ مورخ 11 /12 /۱۴۰۰ ) در خصوص اخذ مجوز طرح « حمل و نقل درون شهري عمومي و پاك » را به استناد ماده ۱۲ قانون رفع موانع توليد رقابت پذير و ارتقاي نظام مالي كشور و آيين نامه اجرايي آن بررسي و با رعايت ساير قوانين و مقررات به شرح متن ذيل تصويب كرد :
1- هدف و مشخصات طرح:
1 – 1 - هدف از اجراي طرح، كاهش مصرف سوخت ( نفت گاز ، بنزين ) از طريق نوسازي ناوگان حمل و نقل عمومي درون شهري ( اتوبوس ، ميني بوس و تاكسي) فرسوده و جايگزيني با ناوگان برقي ، پايه گاز سوز ( سي ان جي و ال ان جي ) و گازوئيل سوز ( مطابق مفاد قانون هواي پاك ) ، توسعد بكارگيري شيوه هاي حمل و نقل اشتراكي دوست دار محيط زيست از جمله موتورسيكت برقي و دوچرخه / اسكوتر و كاهش انتشار آلاينده هاي محيط زيست و بهبود كيفيت هواي شهرهاي كشور بويژه كلانشهرها مي باشد.
1 - 2 - در اين طرح جايگزيني ۱۶ هزار دستگاه اتوبوس شهري ديزلي فرسوده با اتوبوس هاي شهري پايه گاز سوز ( سي ان جي و ال ان جي )، برقي و گازوئيل سوز، جايگزيني ۳۰ هزار دستگاه ميني بوس درون شهري فرسوده، جايگزيني ۱۶۰ هزار دستگاه تاكسي ( ون و سدان ) فرسوده با تاكسي و ون پايه گازسوز و برقي و ۱۲۰ هزار دستگاه موتورسيكلت كار فرسوده ( با اولويت كاربراتوري ) با موتور سيكلت برقي و توسعه ۲۰ هزار دستگاه دوچرخه / اسكوتر ( با كاربري اشتراكي ) مدنظر است.
2- سرمايه گذاران و متقاضيان طرح:
2 – 1 - سرمايه گذاران عامل صرفه جويي طرح شامل اشخاص حقوقي از جمله بانك ها، موسسات مالي و اعتباري، شركت هاي خودرو ساز، شركت هاي دولتي و سازمان ها، نهادها و موسسات عمومي و غيردولتي هستند كه اگر اقدام به نوسازي / توسعه ناوگان اشاره شده در بند ( ۱-۲ ) نمايند از تسهيلات يارانه صرفه جويي سوخت مطابق جدول شماره ( ۱ ) پيوست بهره مند مي گردند.
2 – 2 - متقاضي طرح از طرف وزارت كشور سازمان شهرداري ها و دهياري هاي كشور است.
تبصره - رعايت مواد ( 4 ) و ( 5 ) آيين نامه اجرايي ماده 12 قانون رفع موانع توليد رقابت پذير و ارتقاي نظام مالي كشور، بر عهده متقاضي است.
2 – 3 - قراردادهاي موضوع اين مصوبه بين متقاضي، سرمايه گذاران عامل صرفه جويي/ شهرداري ها و شركت بهينه سازي مصرف سوخت منعقد مي شود.
2 – 4 - متقاضي به عنوان تنظيم گر ( رگولاتور ) طرح، مسئوليت اولويت بندي نيازمندي هاي شهرداري ها، تاييد داده هاي دريافتي از شهرداري ها و ارسال داده ها به شركت بهينه سازي مصرف سوخت را بر عهده دارد.
2 – 5 - شركت بهينه سازي مصرف سوخت از طرف وزارت نفت، مسئوليت صحه گذاري و صدور كاربرگ هاي سوخت و نظارت بر اجراي طرح را بر عهده دارد.
تبصره - متن نمونه قراردادها/ موافقتنامه هاي اين طرح بايد به تاييد شركت بهينه سازي مصرف سوخت برسد.
3 - باز پرداخت منابع حاصل از صرفه جويي :
سقف تعهد دولت براي كل طرح معادل چهار هزار و شصت و شش ( ۴۰۶۶ ) ميليون دلار است، كه تا سقف مبلغ سرمايه گذاري شده، شركت ملي نفت ايران معادل ارزش مقادير صرفه جويي محقق شده را از محل حواله نفت خام معادل فرآورده هاي نفتي صرفه جويي شده ( بنزين و گازوئيل ) در زمان تأييد كاربرگ صرفه جويي در سر رسيدها مطابق جدول شماره ( ۲ ) پيوست از طريق متقاضي به سرمايه گذار عامل صرفه جويي بازپرداخت مي نمايد.
4 - اندازه گيري مقادير صرفه جويي شده سوخت:
ارزش صرفه جويي كليه شيوه هاي حمل و نقل اين مصوبه پس از اسقاط خودروهاي فرسوده و ابطال گواهي اسقاط ( به استثناي دوچرخه هاي اشتراكي ) و ورود وسيله نقليه جديد به ناوگان، در مقاطع زماني سه ماهه با اعلام سرمايه گذار عامل صرفه جويي و تأييد متقاضي و پس از تاييد كاربرگ صرفه جويي توسط شركت بهينه سازي مصرف سوخت در طول مدت زمان بازپرداخت سرمايه گذاري طرح، به شرح اقساط تعيين شده در جدول شماره ( ۱ ) پيوست، از طريق متقاضي به سرمايه گذار عامل صرفه جويي، بازپرداخت مي گردد.
5 - ارزش صرفه جويي حاصله:
ارزش صرفه جويي حاصل به ازاي هر يك از شيوه هاي حمل و نقل مطابق جدول شماره ( ۱ ) پيوست است۔
6 - ضوابط فني و مشخصات اجرايي طرح:
6 – 1 - تمام شيوه هاي مورد حمايت اين مصوبه بايد داراي فناوري و استاندارد روز باشد.
6 – 2 - سرمايه گذار عامل صرفه جويي مكلف است در تمام قراردادهاي منعقده مطابق با ضوابط مندرج در قانون حمايت از حقوق مصرف كنندگان خودرو مصوب سال ۱۳۸۶ و اصلاحات بعدي آن و نيز ايين نامه اجرايي قانون مذكور به شماره ۷۴۱۵ / ت ۵۱۶۸۱ هـ مورخ 28 /1 /1395 و اصلاحات بعدي آن، تدابير گارانتي و خدمات پس از فروش را جهت اطمينان از صحت عملكردي هر يك از شيوه هاي حمل و نقل موضوع اين مصوبه لحاظ نمايد.
6 – 3 - مشخصات ناوگان اين مصوبه مطابق مصوبات شوراي عالي هماهنگي ترافيك شهرهاي كشور است.
6 – 4 - متقاضي از طريق شهرداري ها / سرمايه گذاران عامل صرفه جوي و با همكاري وزارت نيرو مكلف است امكانات و تجهيزات شارژ را در پايانه هاي مربوطه و نيز جايگاه هاي توزيع برق مترو ( به منظوراستفاده موتور سيكلت هاي برقي) ايجاد نمايد.
تبصره - وزارت نيرو مكلف است نسبت به تامين برق جايگاه هاي شارژ ايجادشده، به شيوه مقتضي اقدام نمايد.
6 - 5 توان پيمايش خودرو ( اتوبوس و تاكسي ) برقي ، با يك بار بار حداقل ۲۰۰ ( دويست ) كيلومتر است. شارژ اتوبوس هاي برقي اين مصوبه حتي المقدور در ساعات غير پيك انجام مي شود. حداكثر توان مصرفي اتوبوس برقي بايد به 170 كيلووات ساعت در هر صد كيلومتر ( در حالت استفاده از سيستم تهويه مطبوع) در اتوبوس هاي 12متري و ۲۵ كيلو وات ساعت در هر صد كيلومتر در خصوص تاكسي هاي برقي محدود شود. موتور سيكلت هاي برقي مشمول اين طرح، لازم است توان پيمايش حداقل۸۰ كيلومتر با هر بار شارژ و نيز قابليت سوآپ يا شارژ سريع را داشته باشند
6 – 6 - استفاده از باطري هاي سرب اسيد در تمام شيوه هاي مورد حمايت اين مصوبه ممنوع است.
6 - 7 - مشخصات باطري ( به صورت سواب )، ايستگاه هاي شارژ و ساير ملزومات موتور سيكلت ها به صورت يك نوع و متحدالشكل مطابق مصوبات شوراي عالي هماهنگي ترافيك شهرهاي كشور است.
6 - 8 - متقاضي مكلف است جهت اطمينان از اختصاص باطري هاي سوآپ به موتور سيكلت هاي پيمايش بالا (موتور سيكلت هاي كار و پيك )، تمهيدات لازم را اتخاذ نمايد.
6 – 9 - موتور سيكلت هاي اين طرح در توان هاي ۲ ، ۳ ، ۴ و ۵ كيلو وات و هر يك ۳۰ هزار دستگاه و مجموعاً ۱۲۰ هزار دستگاه شامل يارانه صرفه جويي قرار مي گيرند.
تبصره - با درخواست سرمايه گذاران عامل صرفه جويي، تأييد متقاضي و تأييد نهايي شركت بهينه سازي مصرف سوخت، امكان نوسازي ناوگان با موتورسيكلت هاي باتوان بالاتر به جاي ناوگان با توان پايين تر، وجود دارد.
6 – 10 - در قبال شماره گذاري هر دستگاه ناوگان( اتوبوس/ ميني بوس / تاكسي/ موتورسيكلت ) جديد، بايد حداقل يك دستگاه ناوگان فرسوده معادل آن، اسقاط و از رده خارج شده و گواهي هاي اسقاط متناظر آن به نام اين طرح ابطال گردد.
تبصره ۱: اولويت اسقاط در موتور سيكلت هاي فرسوده انواع كاربراتوري و انژكتوري فاقد كاتاليست است.
تبصره 2: سن فرسودگي ناوگان مطابق آيين نامه اجرايي ماده ( ۸ ) قانون هواي پاك تعيين و رعايت كليه مفاد آيين نامه مذكور، الزامي است.
جزء 6 – 11 - متقاضي مكلف است ضمن ارائه تعهد به كارگيري ناوگان جديد ( اتوبوس / ميني بوس/ تاكسي/ موتورسيكلت / دوچرخه / اسكوتر اشتراكي ) در سيستم حمل و نقل درون شهري به شركت بهينه سازي مصرف سوخت، ترتيبي ايجاد نمايد كه عملكرد دوره اي و نيز معاينه فني ادواري ناوگان جايگزين ( در صورت مشمول بودن ) تا زمان بازپرداخت صرفه جويي، انجام و گزارش مربوطه را، به شركت بهينه سازي مصرف سوخت اعلام نمايد.
7-ساير الزامات اجرايي طرح:
7 – 1 -وزارت كشور از طريق شهرداري هاي ذيربط مكلف است در جهت حمايت از شيوه هاي حمل و نقل اين مصوبه نسبت به اختصاص فضاي مناسب در تمام كلانشهرها و شهرها ( متقاضي بهره مندي از تسهيلات موضوع ) جهت احداث پست هاي شارژ/ ايستگاه هاي توقف اتوبوس / ميني بوس /تاكسي، ايستگاه هاي پارك دوچرخه و مسيرهاي تردد مناسب و پراهميت و مقرون به صرفه، تعيين نرخ اقتصادي كرايه اتوبوس / ميني بوس /تاكسي، وضع ضوابط انگيزشي براي شركت هاي پيك موتور سيكلت و ضوابط بازدارنده براي ساير موتورسيكلت هاي بنزيني و دودزا تعيين تعرفه انگيزشي استفاده از دوچرخه / اسكوترهاي اشتراكي براي شهروندان از طريق پرداخت يارانه كمكي ( در موارد ضروري ) به شركت هاي بهره بردار دوچرخه هاي اشتراكي اقدام نمايد.
7- 2 - حداكثر بنزين ماهانه قابل اختصاص به تاكسي هاي سدان جديد ۵۰ ( پنجاه ) ليتر، ون هاي پايه گازسوز جديد 100 (صد) ليتر و ون هاي بنزيني جديد 400(چهارصد) ليتر (فقط موضوع اين مصوبه) است. شركت ملي پخش فرآورده هاي نفتي ايران موظف است نسبت به صدور كارت سوخت تاكسي هاي اين طرح با سهميه مذكور اقدام و پيش بيني هاي لازم را در سامانه كارت هوشمند سوخت به كارگيرد.
7 – 3 - سرمايه گذار عامل صرفه جويي موظف است نسبت به نصب سامانه موقعيت ياب ( AVL ) بر روي خودرو از فعاليت ناوگان عمومي، اطمينان يابد.
7 – 4 - جايگزيني اتوبوس و ميني بوس گازوئيل سوز جديد با آلايندگي پايين مطابق با ضوابط مندرج در ماده ( ۴ ) آيين نامه فني در زمينه كنترل و كاهش آلودگي ها ( موضوع ماده ( ۲ ) قانون هواي پاك ) موضوع مصوبه شماره ۱۶۵۶۴۲ /ت ۵۸۸۸۴ هـ مورخ 18 /۱۲ /1400 هيات وزيران و اصلاحات بعدي آن است.
7 – 5 - بازپرداخت سرمايه گذاري در اين طرح كه به منظور اصلاح الگوي مصرف حامل هاي انرژي به اشخاص حقيقي و حقوقي، از محل صرفه جويي در مصرف سوخت يا درآمد حاصل از اجراي طرح پرداخت مي گردد به عنوان پرداخت بلاعوض دولت بابت جبران بخشي از سرمايه گذاري و يا يارانه صرفه جويي حامل هاي انرزي محسوب گرديده و از شمول قانون ماليات بر ارزش افزوده خارج و مأخذ محاسبه ماليات و عوارض موضوع ماده ( ۱۴ ) قانون ماليات بر ارزش افزوده نخواهد بود.
7 – 6 - معرفي موتور سيكلت هاي كار مشمول اجراي طرح، بر عهده متقاضي است.
7 -7 - هزينه فرهنگ سازي، اطلاع رساني و آموزش و هزينه هاي عمومي پايش و صحه گذاري از محل منابع داخلي شركت ملي نفت ايران تأمين گردد و تأمين هزينه هاي صحه گذاري عملياتي بر عهده سرمايه گذار عامل صرفه جويي مي باشد كه حداكثر به ميزان 0.1 درصد سرمايه گذاري لحاظ مي گردد و در سرجمع اعتبار طرح پيش بيني شده است.
7 - 8 - شركت بهينه سازي مصرف سوخت مكلف است كميته راهبري متشكل از نمايندگان ارگان هاي مرتبط ( بنا به موضوع ) را جهت پيشبرد طرح، تشكيل دهد.
7 – 9 - براساس ماده ۲ آيين نامه اجرايي ماده ۱2 قانون رفع موانع توليد رقابت پذير و ارتقاي نظام مالي كشور، بازپرداخت سرمايه گذاري از محل صرفه جويي سوخت محقق شده و با درآمد حاصل از اجراي طرح، توسط شركت هاي تابعه وزارت نفت، تضمين مي گردد.
7 - 10 - وزارت نفت و وزارت كشور موظفند گزارش عملكرد طرح را به صورت ماهانه به سازمان برنامه و بودجه كشور ارسال نمايند.
7 – 11 - به منظور كاهش خطر پذيري ( ريسك ) سرمايه گذار عامل صرفه جويي مجاز است، هزينه بيمه را با تأييد بيمه مركزي جمهوري اسلامي ايران در قرارداد پيش بيني نمايد و از محل صرفه جويي هزينه مذكور در سقف اعتبار مصوبه قابل بازپرداخت است.
7 - 12 - با ابلاغ اين مصوبه اعتبار رديف ( ۱ ) جدول پيوست مصوبه شماره ۱۵۴۷۵۵ مورخ 19 /۰۳ /1398 شوراي اقتصاد ( موضوع اتوبوس هاي شهري پايه گازسوز ) حذف مي شود، همچنين اين مصوبه جايگزين مصوبه شماره ۷۷۷۲۵۴ مورخ 28 /12 /۱۳۹۸ شوراي اقتصاد مي شود و تنها بازپرداخت سرمايه گذاري قراردادهاي قبلي منعقده تا زمان ابلاغ اين مصوبه در قالب مصوبات مذكور به قوت خود باقي است.
تبصره - وزارت نفت مكلف است قراردادهاي قبلي منعقده را با شرايط اين مصوبه اصلاح نموده و كليه باز پرداخت ها، از ابتداي سال 1401 مطابق اين مصوبه صورت مي پذيرد.
7 – 13 - صندوق توسعه ملي و بانك هاي عامل موظفند به طرح هاي داراي توجيه فني و اقتصادي اين مصوبه با اولويت، تسهيلات ارزي و ريالي پرداخت نمايند.
7 - 14 - تا سقف ۱۵ درصد تعهدات دولت در اين مصوبه به پيشنهاد مشترك وزارت نفت و كشور و تاييد سازمان برنامه و بودجه كشور مي تواند در راستاي افزايش تعداد موتور سيكلت هاي موضوع اين مصوبه جابه جا شوند.
7 - 15 - با پيشنهاد مشترك وزارت صنعت، معدن و تجارت و وزارت نفت و با تاييد سازمان برنامه و بودجه كشور شرايط اسقاط وسايل نقليه موضوع اين مصوبه مي تواند تسهيل شود.
7 – 16 - در خصوص درخواست سرمايه گذار عامل صرفه جويي براي ارائه تاييديه بانك ( هاي ) عامل با تاييد وزارت نفت، سازمان برنامه و بودجه كشور مي تواند نسبت به صدور تاييديه مزبور اقدام نمايد.
7 – 17 - روش اجرايي اين مصوبه توسط سازمان برنامه و بودجه كشور تعيين مي شود.
سيد مسعود ميركاظمي
جدول شماره (1): برآورد تعداد اتوبوس/ميني بوس /تاكسي /موتورسيكلت /دوچرخه /اسكوتر ،يارانه صرفه جويي هر محصول و حداكثر صرفه جويي قابل بازپرداخت
محصول | تعداد ناوگان (دستگاه) | مدت زمان بازپرداخت سرمايه گذاري | ميزان اقساط بازپرداخت هر دستگاه | صرفه جويي(بازپرداخت)هر دستگاه- دلار | سقف بازپرداخت از محل صرفه جويي گل ناوگان(ميليون دلار) |
سال | دلار در هر سه ماه | صرفه جويي سالانه | صرفه جويي كل | سالانه | كل طرح |
اتوبوس شهري برقي | 2000 | 12 | 900 /3 | 600 /15 | 200 /187 | 2 /31 | 4 /374 |
اتوبوس شهري پايه گازسوز | 4000 | 12 | 150 /3 | 600 /12 | 200 /151 | 4 /50 | 8 /604 |
اتوبوس شهري ديزلي | 10000 | 10 | 800 /1 | 200 /7 | 000 /72 | 000 /72 | 000 /72 |
تاكسي سدان برقي | 10000 | 7 | 5 | 490 /1 | 432 /10 | 9 /14 | 3 /104 |
تاكسي سدان پايه گازسوز | 120000 | 5 | 312 | 248 /1 | 240/ 6 | 8 /149 | 7488 |
تاكسي ون پايه گازسوز | 15000 | 7 | 652 | 608 /2 | 256 /18 | 1 /39 | 2738 |
تاكسي ون پايه گازسوز(اسقاط يك دستگاه سدان و يك دستگاه ون) | 5000 | 7 | 978 | 912 /3 | 384 /27 | 6 /19 | 9 /136 |
تاكسي ون بنزيني | 5000 | 7 | 261 | 043 /1 | 304 /7 | 2 /5 | 5 /36 |
تاكسي ون بنزيني(اسقاط يك دستگاه سدان و يك دستگاه ون) | 5000 | 7 | 587 | 348 /2 | 435/ 16 | 7 /11 | 2 /82 |
| | | | | | | |
ميني بوس ديزلي | 30000 | 7 | 933 | 728 /3 | 096 /26 | 1118 | 9 /782 |
موتورسيكلت برقي | 120000 | 5 | 80 | 320 | 600 /1 | 4 /38 | 0 /192 |
دوچرخه / اسكوتر | 20000 | 4 | 28 | 113 | 448 | 2 /3 | 0 /9 |
جمع | 346000 | - | - | - | - | 54604 | 40656 |
جايگزيني تاكسي ون پايه گازسوز و ون بنزيني با ارائه گواهي اسقاط معادل يك دستگاه ون فرسوده انجام مي شود.
جدول شماره2- جدول اجرا،سرمايه گذاري و بازپرداخت
سال | 1401 | 1402 | 1403 | 1404 | 1405 | 1406 | 1407 | 1408 | 1409 | 1410 | 1411 | 1412 | 1413 | 1414 | 1415 | 1416 | 1417 | جمع |
اتوبوس شهري برقي(دستگاه) | 500 | 600 | 500 | 350 | 150 | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 2000 |
اتوبوس شهري پايه گازسوز(دستگاه) | 1200 | 1200 | 800 | 600 | 200 | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 4000 |
اتوبوس شهري ديزلي(دستگاه) | 1500 | 1500 | 2000 | 2000 | 3000 | - | - | - | - | | | | | - | - | - | - | 10000 |
تاكسي سدان برقي(دستگاه) | 2500 | 3000 | 2500 | 1500 | 500 | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 10000 |
تاكسي سدان پايه گازسوز(دستگاه) | 32000 | 32000 | 45000 | 45000 | 26000 | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 130000 |
تاكسي ون پايه گازسوز1(دستگاه) | 3500 | 4000 | 3500 | 3500 | 500 | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 15000 |
تاكسي ون پايه گازسوز2(دستگاه) | 1000 | 1500 | 1300 | 1000 | 200 | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 5000 |
تاكسي ون بنزيني1(دستگاه) | 1000 | 1000 | 1000 | 1000 | 1000 | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 5000 |
تاكسي ون بنزيني2(دستگاه) | 1000 | 1000 | 1000 | 1000 | 1000 | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 30000 |
ميني بوس ديزلي(دستگاه) | 4000 | 8000 | 7000 | 6000 | 3000 | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 20000 |
موتورسيكلت برقي 2تا5كيلووات(دستگاه) | 30000 | 30000 | 30000 | 40000 | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 120000 |
دوچرخه/اسكوتر(دستگاه) | 10000 | 1000 | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 20000 |
مجموع تعداد اجرا(دستگاه) | 80200 | 83800 | 74600 | 71850 | 25550 | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 326000 |
جمع سرمايه گذاري(ميليون دلار) | 48 /870 | 42 /969 | 55 /814 | 76 /722 | 41 /558 | | | | | | | | | | | | | 406516 |
جمع بازپرداخت(ميليون دلار) | 41 /42 | 02 /161 | 44 /284 | 86 /400 | 13 /516 | 08 /529 | 33 /411 | 04 /439 | 18 /354 | 38 /358 | 63 /195 | 59 /146 | 68 /117 | 68 /117 | 40 /35 | 00 /12 | 73 /1 | 406526 |